Türkiye’de Her 5 Şirketten Biri ‘Zombi’ Durumunda
Toplum Çalışmaları Enstitüsü tarafından hazırlanan “Türkiye’nin İcra ve İflas Raporu”na göre, Türkiye’deki şirketlerin yaklaşık olarak beşte biri iflas durumunda bulunuyor. Rapora göre, icra dosyaları da rekor seviyelere ulaştı.
Bağımsız düşünce kuruluşu Toplum Çalışmaları Enstitüsü’nün yayınladığı rapor, Hukuk ve Adalet Politikaları Direktörü Dr. Yavuz Selim Günay tarafından hazırlandı. Rapora göre, birçok şirket iflas etmiş durumda olmasına rağmen, resmi olarak iflaslarını ilan etmeyerek faaliyetlerine asgari seviyede devam ederek ‘zombi şirket’ haline gelmiş durumda. Bu şirketler, mali sıkıntılarına rağmen yeniden finansman, düşük faiz ya da kamu destekleri gibi yöntemlerle iflastan kurtulmaya çalışıyor.
Zombi Şirket Oranı Yüzde 20’ye Yaklaştı
Raporda, Türkiye’deki yüksek enflasyon, kredi daralması ve reel sektördeki kârlılık erozyonu gibi faktörlerin etkisiyle, zombi şirket oranının yaklaşık yüzde 20 seviyesine ulaştığı belirtildi. Verilere göre, Türkiye’de neredeyse her beş şirketten biri, sürekli zararlarla, borçlanma ve yapay yaşam destekleriyle (teşvikler, sübvansiyonlar, düşük faizli krediler vb.) faaliyetlerini sürdürüyor.
Türkiye ayrıca, IMF’nin “The Rise of the Walking Dead: Zombie Firms Around the World” raporuna göre, halka açık olmayan şirketler arasında zombi şirket oranında yüzde 13 ile birinci sırada yer alıyor.
Finansal İstikrar Tehdit Altında
Toplum Çalışmaları Enstitüsü’nün raporuna göre, Türkiye’deki zombi şirketlerin artışı finansal istikrar açısından ciddi bir tehdit oluşturuyor. Son dönemde yüksek faiz oranları ve KOBİ’lere uygulanan vergi ve teşvik politikaları gibi faktörler, bu şirketlerin oranını giderek arttırıyor.
İcra Dosyalarında Rekor Artış
Raporda ayrıca, Türkiye’deki icra ve iflas dosyalarındaki artış da ele alındı. 2015 yılında icra ve iflas dairelerine gelen dosya sayısı yaklaşık 26,2 milyon iken, 2023 yılında 38,3 milyona yükseldi ve 2024’te 32,7 milyona geriledi.
Adalet Bakanlığı verilerine göre, icra ve iflas dairelerinde bir dosyanın ortalama işlem süresi 2023 yılında 582 gün iken, 2024 yılında 918 güne çıktı. Bu yüzde 57’lik artış, sistemin yavaşladığının önemli bir göstergesi olarak karşımıza çıkıyor.
